In everyday conversation, we call those drug addicts, who tries to breathe some substance to feel euphoria, but drug addicts are in medicine and those who inhale are often unhealthy addiction to psychotropic, sedative and calming preparation.
Toxicomania widespread among young people. Many household chemicals contain Flying organic compounds, which are freely sell at any place. It is ascertained that 7-10% of adolescents at least once tried this or that chemicals. But so very rare and seen on the streets of Tbilisi children with outstretched hand. They with longing eyes and pleading beggarliness passers detail. The problem is just in the waste of this charity, money that evening, consider that so-called "children of the same circle." In the best case, while the accumulated money quarrels and disputes do not occur, it is related to the amount sum. They bought some food with juice, and then "glue for high". In the 19th century first described cases of harmful consumed inhaled stuffs. When employers breathed a pair of air narcosis. In the 20th century quarter in America, Europe and then in our Country young people increasingly inhale different pairs of substances: a pair of gasoline, some types of glue.
More recently, the result of the following non-governmental sectors, we see that the majority of street children toxicomania. Doctors keenly appreciate this fact and believe that for this problem the government should take care. Director Tbilisi Drug Treatment Center, Khatuna Todadze noted that the number of drug addicts in Georgia the number is increasing. Most of the children don’t know what the consequences this action might bring, it is very harmful for health. Psychologists suggest that access of children to the street and then their actions are the result of economic and social problems.
To establish a formal statistical studies of many children on the street today, on this issue are several non-organizations. By the recent studies the phenomenon of street children has shown that there is approximately 1600 street children, but among them most being male, Most of the children from 4 to 20 years. Many of them don’t contact with family and sleep in the street.
Inhaled inhalants quickly enters the bloodstream directly acts on the brain and spinal cord, peripheral nervous system. So time in the brain of drug addicts are quite significant changes, decreasing crust of the brain and some parts of the body and brain. Children who appears in the inhaling particularly made good friends with the fat tissue and so all these cells are found in all organs, substance abuse affects all organy. Most are affected the fatty tissue of the brain that protect the brain and recoveries communication among nerves, so drug addicts over time, lose the thought, memory, correct muscular movement and other autonomic functions.
"Inhaling toxic compounds cause acute intoxication, which develops and 4 stage. The first phase appears at 2-3 breaths. Then it starts dizziness, headache, feel like figuring on round the space. The heart beat increases in doubles and also it affects in eyes. Young children loses control under himself and lost coordination. Also have symptoms that indicate a certain danger. At this time most teenagers inhale in this phase to feel more of a nuisance. The second phase, the euphoria begins at 4-5brethe. All this previously described the symptoms disappear and replaces a merry mood, ease and undulating. It causes head circulation phase, intoxication, begins at 7-8breathe. At this time, consciousness becomes dark and usually they lost their minds.
Perceptions of objects is not controlled, syllable, time and place. Subjects mostly cause of inadequate state in this phase create danger. This phase lasts about 15-20 minutes. Psychologies phase-manifest auditory and visual hallucinations, mania shadowing . This cases when defending himself from "the pursuer" teenagers jumped from the window, the roof, from the bridge. This phase lasts about 20 - 25 minutes. The picture of the intoxication continues forever, about 45-60 minutes. Result remainder intoxication lasts from 1 to 3 days and it depends on the type and dose taken inhalants " - said doctor Anaida Iusubova.
"For the first time, I was 2 years old when I appeared in Vagzali station with other begglers. I was there because I wanted to find any games that would help me to forget the unbearable economic problems. Before that me and my friends did not have desire to try the glue, but it all started with one breathe. Guys offered me and I did not say no. inhalation glue I fell cold, and then they offered me vodka but I did not forget where it all happened-in closet Vagzali. I drank Vodka and felt a little warm. After me, others begun to sniff glue and threw it , but I could not, as I was used to it and it very was difficult to stop sniffing, it is like a narcotic for body. Now I’m 23 years old" - Said Fyodor, who is a drug addict first generation in Georgia.
"I was born in Moscow. I was very young when my grandmother came in Georgia. After that 2 years passed that my grandmother died. And I stayed all alone in Georgia, now I’m living in an orphanage, which is on Avlabari . Left alone, like the other children were just trying to sniff the glue. And I tried once too. This is a process, which is not possible to explain only by words. Because of the cold, I sniffed glue. Than I undertstand that it harmed my health and I decided to stop sniffing this shit. the rehabilitation took me two years. Now I am completely healthy and do not even think to try this again. Now when I watch young people using this and remember that I have been doing it, I fill disgusting. I'm sorry for the lost years, despite the fact that I am 22 years” - said Ika.
"It must be noted that inhaling glue man is difficult fully to think, except that he falls into agony. I want to say to everybody who sniffs this glue, inhaling inhalants of any man hurts his psychic life, commits a great sin, than finally rests in Hell" - George's father, said.
In social subsidy agency said that with respect "street children" at this stage specific Drafts are not developed.
Wednesday, 23 June 2010
Wednesday, 21 April 2010
Marginalized from life
Despite efforts by the government and NGO’s to try to impove conditions in schools and better integrate and educate children with disabilities, many claim they still feel isolated.
“My life is so hard… I’ve been here from birth, and my problem is different from others. I’ll be 18 soon and I dont not know how to continue my life. My family is very poor” - Nona Elikashvili, a disabled student studying at a school for the students with disabilities in Kakheti.
“I am living and studing here from birth. I am ending boarding school, but I don’t know what can I do after all of that. I spend the best days of my life here. I have close-friends here too. We are all identicial here and it will be very difficult to add new friends when I go outside. I think public sentiments is so different, they thinks so that we are different from others. They don’t have desire to click a new friendship with me and my friends. I have many desire… One of them is to go to dance and singing. I think my life is false, unreal wishes,” Elikashvili said.
work out National Strategy. Before 2006 Only NGO’s working on this problem, But since 2006 The ministry of education and science of Georgia create “inclusive” programs to help that children. That program main issue is children activities, which help many girl and boy in Georgia for integration in the population.
Two years ago Emma Nicholson (EU parlament international committee chairman) is interested in with that programs and join this program. Also I connect Emma Nicholson’s private adviser, which is adviser in Georgia too during that program. “we have many community programs in the world, also in caucasus: Armenia, Azerbaijan, Macedonia, Russia, the United kingdom, the United Station of America, but Georgia had very interesting from others. That program which is in Georgia justification all from athers. We plan that new methods which is very good and which is only in Georgia now make in other countries” – said Emma Nicholson’s adviser and her right hand in Georgia Muir John Potter.
“In my opinion the govement should take under control on ability-liumited children,because they need their own sources to sure their lifes is saved, so according to this the govement should continue paing the money on ability-limited children. Also the govement should search certain jobs for them - Member of Parlamentar Djondi Baghaturia said.
“My life is so hard… I’ve been here from birth, and my problem is different from others. I’ll be 18 soon and I dont not know how to continue my life. My family is very poor” - Nona Elikashvili, a disabled student studying at a school for the students with disabilities in Kakheti.
“I am living and studing here from birth. I am ending boarding school, but I don’t know what can I do after all of that. I spend the best days of my life here. I have close-friends here too. We are all identicial here and it will be very difficult to add new friends when I go outside. I think public sentiments is so different, they thinks so that we are different from others. They don’t have desire to click a new friendship with me and my friends. I have many desire… One of them is to go to dance and singing. I think my life is false, unreal wishes,” Elikashvili said.
work out National Strategy. Before 2006 Only NGO’s working on this problem, But since 2006 The ministry of education and science of Georgia create “inclusive” programs to help that children. That program main issue is children activities, which help many girl and boy in Georgia for integration in the population.
Two years ago Emma Nicholson (EU parlament international committee chairman) is interested in with that programs and join this program. Also I connect Emma Nicholson’s private adviser, which is adviser in Georgia too during that program. “we have many community programs in the world, also in caucasus: Armenia, Azerbaijan, Macedonia, Russia, the United kingdom, the United Station of America, but Georgia had very interesting from others. That program which is in Georgia justification all from athers. We plan that new methods which is very good and which is only in Georgia now make in other countries” – said Emma Nicholson’s adviser and her right hand in Georgia Muir John Potter.
“In my opinion the govement should take under control on ability-liumited children,because they need their own sources to sure their lifes is saved, so according to this the govement should continue paing the money on ability-limited children. Also the govement should search certain jobs for them - Member of Parlamentar Djondi Baghaturia said.
Tuesday, 19 January 2010
განსხვავებული, მაგრამ ჩვეულებრივი ადამიანები
გურჯაანი... კახეთის შუაგული... ზამთარია, ცივა, ირგვლივ ყველაფერი გაყინულა, ახტალის ცხელი ტალახიდან ორთქლი – შენობებიდან კი კვამლი ამოდის. ოჯახებში სითბო ტრიალებს – ეს დიდი ოჯახია, ცერებრალურ დამბლით დაავადებულთა სპეციალური სკოლა-ინტერნატი, საქართველოში ერთადერთი. აქ ყველა კუთხიდან ჩამოსული ბავშვები სწავლობენ, ცხოვრობენ და მკურნალობენ.
ამ დიდ ოჯახში თითქოს ყველაფერი ჩვეულებრივადაა. თენდება, ბავშვი თვალს ახელს, მზრუნველი გარემო, აღმზრდელი მასწავლებლები, მზადება სკოლაში წასასვლელად, საუზმე, იწყება გაკვეთილები, სკოლაში არ ისმის ჟრიამული, დასვენებაზე თითქმის ვერ ნახავთ მომღიმარ სახეებს, მკვირცხლად მორბენალ ბავშვებს. უკვე სადილის დროა. მზარეული მათ სადილს ერთ დიდი ქვაბში აკეთებს, შემდეგ ისევ მზადდება მომდევნო დღისათვის. მანამდე კი მკურნალობა, მასაჟი, ლოგოპედი, თვითმომზადება.
მე ვუღიმი მათ, გულში კი ნაღველმა და დარდმა დაისადგურა. ისინიც მიღიამიან, არ მტოვებენ უყურადღებოდ, უხარიათ სტუმარი. ემოციების გარეშე მიყვებიან თავის შესახებ, ჩემიც აინტერესებთ. აინტერესებთ თავისი მომავალი, სურვილი გახდნენ სტუდენტები, ისინიც ფიქრობენ, ოცნებობენ, მსჯელობენ...
ცერებრალური დამბლით დაავადებულთა სკოლა-ინტერნატში დღეს სულ 73 ბავშვი სწავლობს, რომელთაგან ყველას სპეციფიკა განსხვავებულია და ყველას სჭირდება სამედიცინო თუ სხვა სახის დახმარება. ისევე როგორც ყველა ნორმალურ ადამიანს მათაც სწყურიათ სწავლა, რომელიც დილის 9 საათიდან შუადღის 3 საათამდე მიმდინარეობს, დღის მომდევნო ნაწილი კი მათი სპეციალური სპეციფიკიდან გამომდინარე ესაჭიროებათ. საჭიროების მიხედვით მათ საძინებელ კორპუსში უტარდებათ მასაჟი, სპეციალური ვარჯიშები თუ სხვა სახის სამკურნალო-გამაჯანსაღებელი ღონისძიებები. ზოგს ახტალის ტალახის აპლიკაციებიც არ აკლია, რომელიც არა მარტო მათ, არამედ ჯანმრთელ ადამიანსაც დიდ სიამოვნებას ანიჭებს. სკოლა-ინტერნატის დირექტორის მარინა ჭუჭულაშვილის თქმით მათთვის სახელმწიფოს მიერ გამოყოფილი თანხა სრულიად საკმარისია. მისი თქმით დღეში თითოეულ ბავშვზე 8 ლარია გამოყოფილი, რომლიდანაც ნახევარი თანხა – 4 ლარი მომსახურე პერსონალზე იხარჯება, ხოლო დარჩენილი კი სრულად აღსაზრდელებს ხმარდებათ. მათი წლიური რესურსი 204 000 ლარს შეადგენს, ასევე კეთდება მცირეოდენი შემოწირულობებიც, რომელიც იმდენად მწირია, რომ ეს თვითონ გარემოს, ინტერიერსა და მოძველებულ საბჭოთა კავშირის ინფრასტრუქტურასაც კი ეტყობა.
ინტეგრაცია?! მგონი მომესმა... არა! ამ სიტყვას XXI საუკუნის ადამიანიც კი რთულად აღიქვამს, დღეს ეს ჩვეულებრივი ადამიანისთვის თითქოს მისაღებია. მიუხედავათ ამისა ვისაც არ უნდა ჰკითხოთ იყოლიებდა თუ არა ასეთ მეგობარს, მათი პასუხია არა! განა ეს ასე რთულად აღსაქმელია? სწორედ დღეს, სწორედ XXI საუკუნეში იწყება ახალი ფაზა, ახალი ეტაპი მათი საზოგადოებასთან ინტეგრაციისა, რომლისთვისაც არა მარტო ქართველები, არამედ თვით უცხოელებიც არ იშურებენ ძალ-ღონეს. სწორედ დღეს, სწორედ აქ, სწორედ ამ რეალობაში განათლების სამინისტროს დახმარებითა და თანადგომით ხორციელდება ეს “რეალობა”, ზოგისთვის ეს მაინც მიუღებელი, აუხსნელი და დღემდე ბუნდოვანია. ემა ნიკოლსონი... ალბათ გსმენიათ... ქალბატონი, რომელიც ასეთ ბავშვებთან მუშაობით არის დაკავებული და რომლის სპეციფიკაც სწორედ ასეთი ბავშვებია, განათლების სამინისტროს დახმარებით არ იშურებს ძალას მათი საზოგადოებასთან ინტეგრაციისა. “აქტიური თემი” ასე ჰქვია პროექტს, რომელიც აქ, კახეთში, სწორედ ამ სკოლა-ინტერნატში ხორციელდება და რომლის მიხედვითაც ისინი დამეგობრებულნი არიან გურჯაანის მე-2 საჯარო სკოლასთან.
ყველაფერი არასამთავრობო ორგანიზაციების ხელშეწყობით დაიწყო. პროგრამები რომლის ინიციატორი თვით არასამთავრობო ორგანიზაცია იყო მისი საქმე 2005 წლიდან საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ განაგრძო. პროგრამების საფუძვლის ჩაყრის შემდეგ განცხადება შესაბამის ინსტანციაში სწორედ ამის თაობაზე შევიდა, რომ ყველა ადამიანს მიუხედავად მისი ფიზიკური თუ გონებრივი შესაძლებლობისა მიეღო განათლება.. “ნორვეგიის განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ საქართველოს მთავრობა ინკლუზიური სწავლის პროექტის განსახორციელებლად დააფინანსა, ყოველივე ეს აღსაზრდელის გარემოსთან ადაპტირებას, მასწავლებლის მომზადებას, ტრენინგებს მოიცავს. ამ კუთხით უკვე განხორციელდება შესაბამისი ღონისძიებები, რის შედეგადაც იანვარში მასწავლებლების გადამზადება დაიწყება, ასეთი ბავშვების სკოლაში შეყვანა კი 2010 წლის სექტემბრიდან განხორციელდება” – განაცხადა განათლების სამინისტროს პროგრამების დეპარტამენტის უფროსის მოადგილემ მარიკა ზაქარეიშვილმა. გურჯაანის ცერებრალური დამბლით დაავადებულთა სპეციალურ სკოლა-ინტერნატში ხორციელდება პროექტი “აქტიური თემი”, რომლის მიხედვითაც შეზღუდული შესაძლებლობებისა და მე-2 საჯარო სკოლის ბავშვების ერთობლივი კონცერტით შემოსული თანხა გადაეცა სოციალურად დაუცველ ოჯახს.
“ასეთი ტიპის სირთულეების ხელშეწყობა ადვილი არაა, საჭიროა სახელმწიფოს უფრო მეტი ხელშეწყობა და აქტიური ჩართულობა. უდიდეს პრობლემას გარემო წარმოადგენს, განსაკუთრებით სოციალური გარემო რომელიც მეტად პრობლემატურია. ძირითადად არ არსებობს ასეთი ტიპის პროგრამები, რომელიც ხალხის ადაპტაციას დაიწყებს და ბოლომდე აღმოფხვრის ამ პრობლემებს” – განახადა ფსიქოლოგმა ნინო სხირტლაძემ.
საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტროს არაერთი ასეთი ტიპის პროგრამა აქვს, რომელიც ასეთი ტიპის ბავშვების ხელშეწყობასა და დახმარებას ითვალისწინებს. “2009 წლის პროგრამების წლიური დაფინანსება 4 500 000 ლარია და ცალკეულ პროგრამებზე იხარჯება, ჯანდაცვის სამინისტროს ასეთი 9 ტიპის პროგრამა აქვს და მე-10 მათზე მონიტორინგია. შშმ პირთა სათემო ორგანიზაციის ქვეპროგრამა, უსინათლოთა სოციალური ინტეგრაციის ქვეპროგრამა, შშმ ბავშვთა ფსიქოსომატური აბილიტაციის/რეაბილიტაციის ქვეპროგრამა და სხვ. სწორედ უკანასკნელი პროგრამაა რომელზეც 2009 წლის ბიუჯეტიდან 780 000 ლარია გამოყოფილი და რომლითაც გურჯაანის ცერებრალური დამბლით დაავალებულ სკოლა ინტერნატში მკურნალობენ” – განაცდახა საქართველოს უნივერსიტეტის ჯანდაცვის სკოლის დირექტორმა თამარ ლობჟანიძემ.
სირთულეები, პრობლემები, გონებრივი თუ ფიზიკური შეზღუდულობა... სკოლა-ინტერნატის მასწავლებლის ლალი ძირკველიშვილის განცხადებით, რომელსაც გამოცდილების მრავალწლიანი სტაჟი აქვს მისი თქმით სირთულეები ბევრია ბავშვების სპეციფიკიდან გამომდინარე, რომლის დაძლევასაც მაქსიმალურად ცდილობენ. “ვცდილობთ ჩვენი მუშაობა გავააქტიუროთ, უფრო შინაარსიანი და საინტერესო გავხადოთ” – აცხადებს ლალი ძირკველიშვილი.
პედაგოგებთან, აღმზრდელებთან, ძიძებთან და სხვა მომსახურე პერსონალთან ერთად ცერებრალური დამბლით დაავადებულ ბავშვებთან ლოგოპედიც მუშაობს, რომლის არსებობაც მათი მეტყველების დასახვეწადაა საჭირო, რადგან ასეთი ბავშვების უმრავლესობას ხშირად აღენიშნებათ ასეთი ტიპის დარღვევები.
პედიატრი ამ სკოლა-ინტერნატში ყველას ეხმარება, ზრუნავს და უვლის მათ. მისი მოვალეობაა არ მოაკლოს ყურადღება ამ ბავშვებს. პედიატრ ანა ქადაგიშვილის თქმით სიტუაცია ყოველწამს შეიძლება დაიძაბოს. ბავშვები რომლებიც ვერ ამბობენ თავის “სატკივარს”, ბავშვები რომლებიც გიღიმიან და შენგან დახმარებას ელიან. “ცერებრალურ დაავადებას თან ახლავს ეპილეფსიური გულყრები, რომელიც უმალ საჭიროებს დახმარებას, რადგან რამდენიმე წუთით დაგვიანებაც კი შეიძლება სავალალო აღმოჩნდეს და საფრთხე შეუქმნას მათ სიცოცხლეს" - განაცხადა პედიატრმა ანა ქადაგიშვილმა.
დაღამდა... საძინებელი ოთახებისაკენ გაეშურნენ. აღმზრდელი მასწავლებლები დაემშვიდობნენ. ძიძებმა ტკბილი ძილი უსურვეს. მათი სიზმრები ალბათ განსხვავებულია, ენატრებათ მშობლები, ახლობელი ადამიანები, მშობლიური კერა...
ვტოვებ გარემოს, რომელიც არასოდეს დამავიწყდება... გავა დრო, შეიძლება შევხვდე რომელიმე მათგანს. რა ვითარებაში? რა გარემოში? ისინიც ხომ ჩვეულებრივი ადამიანები არიან... იქნებ მათ უფრო მიცნონ. მე ვერა. შეიძლება მოხდეს სასწაული...
ამ დიდ ოჯახში თითქოს ყველაფერი ჩვეულებრივადაა. თენდება, ბავშვი თვალს ახელს, მზრუნველი გარემო, აღმზრდელი მასწავლებლები, მზადება სკოლაში წასასვლელად, საუზმე, იწყება გაკვეთილები, სკოლაში არ ისმის ჟრიამული, დასვენებაზე თითქმის ვერ ნახავთ მომღიმარ სახეებს, მკვირცხლად მორბენალ ბავშვებს. უკვე სადილის დროა. მზარეული მათ სადილს ერთ დიდი ქვაბში აკეთებს, შემდეგ ისევ მზადდება მომდევნო დღისათვის. მანამდე კი მკურნალობა, მასაჟი, ლოგოპედი, თვითმომზადება.
მე ვუღიმი მათ, გულში კი ნაღველმა და დარდმა დაისადგურა. ისინიც მიღიამიან, არ მტოვებენ უყურადღებოდ, უხარიათ სტუმარი. ემოციების გარეშე მიყვებიან თავის შესახებ, ჩემიც აინტერესებთ. აინტერესებთ თავისი მომავალი, სურვილი გახდნენ სტუდენტები, ისინიც ფიქრობენ, ოცნებობენ, მსჯელობენ...
ცერებრალური დამბლით დაავადებულთა სკოლა-ინტერნატში დღეს სულ 73 ბავშვი სწავლობს, რომელთაგან ყველას სპეციფიკა განსხვავებულია და ყველას სჭირდება სამედიცინო თუ სხვა სახის დახმარება. ისევე როგორც ყველა ნორმალურ ადამიანს მათაც სწყურიათ სწავლა, რომელიც დილის 9 საათიდან შუადღის 3 საათამდე მიმდინარეობს, დღის მომდევნო ნაწილი კი მათი სპეციალური სპეციფიკიდან გამომდინარე ესაჭიროებათ. საჭიროების მიხედვით მათ საძინებელ კორპუსში უტარდებათ მასაჟი, სპეციალური ვარჯიშები თუ სხვა სახის სამკურნალო-გამაჯანსაღებელი ღონისძიებები. ზოგს ახტალის ტალახის აპლიკაციებიც არ აკლია, რომელიც არა მარტო მათ, არამედ ჯანმრთელ ადამიანსაც დიდ სიამოვნებას ანიჭებს. სკოლა-ინტერნატის დირექტორის მარინა ჭუჭულაშვილის თქმით მათთვის სახელმწიფოს მიერ გამოყოფილი თანხა სრულიად საკმარისია. მისი თქმით დღეში თითოეულ ბავშვზე 8 ლარია გამოყოფილი, რომლიდანაც ნახევარი თანხა – 4 ლარი მომსახურე პერსონალზე იხარჯება, ხოლო დარჩენილი კი სრულად აღსაზრდელებს ხმარდებათ. მათი წლიური რესურსი 204 000 ლარს შეადგენს, ასევე კეთდება მცირეოდენი შემოწირულობებიც, რომელიც იმდენად მწირია, რომ ეს თვითონ გარემოს, ინტერიერსა და მოძველებულ საბჭოთა კავშირის ინფრასტრუქტურასაც კი ეტყობა.
ინტეგრაცია?! მგონი მომესმა... არა! ამ სიტყვას XXI საუკუნის ადამიანიც კი რთულად აღიქვამს, დღეს ეს ჩვეულებრივი ადამიანისთვის თითქოს მისაღებია. მიუხედავათ ამისა ვისაც არ უნდა ჰკითხოთ იყოლიებდა თუ არა ასეთ მეგობარს, მათი პასუხია არა! განა ეს ასე რთულად აღსაქმელია? სწორედ დღეს, სწორედ XXI საუკუნეში იწყება ახალი ფაზა, ახალი ეტაპი მათი საზოგადოებასთან ინტეგრაციისა, რომლისთვისაც არა მარტო ქართველები, არამედ თვით უცხოელებიც არ იშურებენ ძალ-ღონეს. სწორედ დღეს, სწორედ აქ, სწორედ ამ რეალობაში განათლების სამინისტროს დახმარებითა და თანადგომით ხორციელდება ეს “რეალობა”, ზოგისთვის ეს მაინც მიუღებელი, აუხსნელი და დღემდე ბუნდოვანია. ემა ნიკოლსონი... ალბათ გსმენიათ... ქალბატონი, რომელიც ასეთ ბავშვებთან მუშაობით არის დაკავებული და რომლის სპეციფიკაც სწორედ ასეთი ბავშვებია, განათლების სამინისტროს დახმარებით არ იშურებს ძალას მათი საზოგადოებასთან ინტეგრაციისა. “აქტიური თემი” ასე ჰქვია პროექტს, რომელიც აქ, კახეთში, სწორედ ამ სკოლა-ინტერნატში ხორციელდება და რომლის მიხედვითაც ისინი დამეგობრებულნი არიან გურჯაანის მე-2 საჯარო სკოლასთან.
ყველაფერი არასამთავრობო ორგანიზაციების ხელშეწყობით დაიწყო. პროგრამები რომლის ინიციატორი თვით არასამთავრობო ორგანიზაცია იყო მისი საქმე 2005 წლიდან საქართველოს განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ განაგრძო. პროგრამების საფუძვლის ჩაყრის შემდეგ განცხადება შესაბამის ინსტანციაში სწორედ ამის თაობაზე შევიდა, რომ ყველა ადამიანს მიუხედავად მისი ფიზიკური თუ გონებრივი შესაძლებლობისა მიეღო განათლება.. “ნორვეგიის განათლებისა და მეცნიერების სამინისტრომ საქართველოს მთავრობა ინკლუზიური სწავლის პროექტის განსახორციელებლად დააფინანსა, ყოველივე ეს აღსაზრდელის გარემოსთან ადაპტირებას, მასწავლებლის მომზადებას, ტრენინგებს მოიცავს. ამ კუთხით უკვე განხორციელდება შესაბამისი ღონისძიებები, რის შედეგადაც იანვარში მასწავლებლების გადამზადება დაიწყება, ასეთი ბავშვების სკოლაში შეყვანა კი 2010 წლის სექტემბრიდან განხორციელდება” – განაცხადა განათლების სამინისტროს პროგრამების დეპარტამენტის უფროსის მოადგილემ მარიკა ზაქარეიშვილმა. გურჯაანის ცერებრალური დამბლით დაავადებულთა სპეციალურ სკოლა-ინტერნატში ხორციელდება პროექტი “აქტიური თემი”, რომლის მიხედვითაც შეზღუდული შესაძლებლობებისა და მე-2 საჯარო სკოლის ბავშვების ერთობლივი კონცერტით შემოსული თანხა გადაეცა სოციალურად დაუცველ ოჯახს.
“ასეთი ტიპის სირთულეების ხელშეწყობა ადვილი არაა, საჭიროა სახელმწიფოს უფრო მეტი ხელშეწყობა და აქტიური ჩართულობა. უდიდეს პრობლემას გარემო წარმოადგენს, განსაკუთრებით სოციალური გარემო რომელიც მეტად პრობლემატურია. ძირითადად არ არსებობს ასეთი ტიპის პროგრამები, რომელიც ხალხის ადაპტაციას დაიწყებს და ბოლომდე აღმოფხვრის ამ პრობლემებს” – განახადა ფსიქოლოგმა ნინო სხირტლაძემ.
საქართველოს ჯანდაცვის სამინისტროს არაერთი ასეთი ტიპის პროგრამა აქვს, რომელიც ასეთი ტიპის ბავშვების ხელშეწყობასა და დახმარებას ითვალისწინებს. “2009 წლის პროგრამების წლიური დაფინანსება 4 500 000 ლარია და ცალკეულ პროგრამებზე იხარჯება, ჯანდაცვის სამინისტროს ასეთი 9 ტიპის პროგრამა აქვს და მე-10 მათზე მონიტორინგია. შშმ პირთა სათემო ორგანიზაციის ქვეპროგრამა, უსინათლოთა სოციალური ინტეგრაციის ქვეპროგრამა, შშმ ბავშვთა ფსიქოსომატური აბილიტაციის/რეაბილიტაციის ქვეპროგრამა და სხვ. სწორედ უკანასკნელი პროგრამაა რომელზეც 2009 წლის ბიუჯეტიდან 780 000 ლარია გამოყოფილი და რომლითაც გურჯაანის ცერებრალური დამბლით დაავალებულ სკოლა ინტერნატში მკურნალობენ” – განაცდახა საქართველოს უნივერსიტეტის ჯანდაცვის სკოლის დირექტორმა თამარ ლობჟანიძემ.
სირთულეები, პრობლემები, გონებრივი თუ ფიზიკური შეზღუდულობა... სკოლა-ინტერნატის მასწავლებლის ლალი ძირკველიშვილის განცხადებით, რომელსაც გამოცდილების მრავალწლიანი სტაჟი აქვს მისი თქმით სირთულეები ბევრია ბავშვების სპეციფიკიდან გამომდინარე, რომლის დაძლევასაც მაქსიმალურად ცდილობენ. “ვცდილობთ ჩვენი მუშაობა გავააქტიუროთ, უფრო შინაარსიანი და საინტერესო გავხადოთ” – აცხადებს ლალი ძირკველიშვილი.
პედაგოგებთან, აღმზრდელებთან, ძიძებთან და სხვა მომსახურე პერსონალთან ერთად ცერებრალური დამბლით დაავადებულ ბავშვებთან ლოგოპედიც მუშაობს, რომლის არსებობაც მათი მეტყველების დასახვეწადაა საჭირო, რადგან ასეთი ბავშვების უმრავლესობას ხშირად აღენიშნებათ ასეთი ტიპის დარღვევები.
პედიატრი ამ სკოლა-ინტერნატში ყველას ეხმარება, ზრუნავს და უვლის მათ. მისი მოვალეობაა არ მოაკლოს ყურადღება ამ ბავშვებს. პედიატრ ანა ქადაგიშვილის თქმით სიტუაცია ყოველწამს შეიძლება დაიძაბოს. ბავშვები რომლებიც ვერ ამბობენ თავის “სატკივარს”, ბავშვები რომლებიც გიღიმიან და შენგან დახმარებას ელიან. “ცერებრალურ დაავადებას თან ახლავს ეპილეფსიური გულყრები, რომელიც უმალ საჭიროებს დახმარებას, რადგან რამდენიმე წუთით დაგვიანებაც კი შეიძლება სავალალო აღმოჩნდეს და საფრთხე შეუქმნას მათ სიცოცხლეს" - განაცხადა პედიატრმა ანა ქადაგიშვილმა.
დაღამდა... საძინებელი ოთახებისაკენ გაეშურნენ. აღმზრდელი მასწავლებლები დაემშვიდობნენ. ძიძებმა ტკბილი ძილი უსურვეს. მათი სიზმრები ალბათ განსხვავებულია, ენატრებათ მშობლები, ახლობელი ადამიანები, მშობლიური კერა...
ვტოვებ გარემოს, რომელიც არასოდეს დამავიწყდება... გავა დრო, შეიძლება შევხვდე რომელიმე მათგანს. რა ვითარებაში? რა გარემოში? ისინიც ხომ ჩვეულებრივი ადამიანები არიან... იქნებ მათ უფრო მიცნონ. მე ვერა. შეიძლება მოხდეს სასწაული...
Subscribe to:
Posts (Atom)